Mijn ervaring met oudergesprekken

Een kijkje in de keuken van het speciaal onderwijs op Auris De Spreekhoorn in Breda.
Zoals je al ziet in de titel hierboven roosteren we meer tijd in per leerling dan op een reguliere basisschool. Dit is nodig om verschillende redenen en (zeg ik er meteen maar bij) het is ook mogelijk omdat we per groep minder leerlingen hebben, dus ook deze week minder gesprekken hoeven te voeren.

Er zijn al veel juffen die allerlei tips hebben gedeeld over hoe je gesprekken het beste voert en wat je vooral niet moet vergeten. Juf Maike is er een van. Zij geeft op haar site een lijst met 40 tips voor oudergesprekken.

In deze post een kijkje in de praktijk en mijn persoonlijke lijst met tips en routines voor oudergesprekken in het speciaal onderwijs.

Sfeer maken 

Allereerst natuurlijk zorg je voor een uitnodigende klas, en een goede plek om samen te gaan zitten met een kopje koffie of thee. (Dit zo mogelijk met volwassen stoelen i.p.v. kleuterstoeltjes) Ouders moeten soms van ver komen door de  regionale functie van de school en zijn dan al vaak een half uur onderweg vanuit thuis. Het wachten op de gang en het gesprek zelf vergen ook nog vaak een half uur. Het samen drinken van koffie of thee geeft dan ook vaak een mooi rustmoment in het gesprek waardoor ouders soms even een paar denkmomenten krijgen om bijvoorbeeld over jouw informatie na te denken.

Tijd inroosteren

Wij roosteren 3 maal per jaar een gesprek in van 20 minuten met een uitloop en wisselmoment van 10 minuten. Op je rooster zet ik dus per half uur 1 gesprek.Dit voorkomt tijdnood en je biedt ouders een luisterend oor. Wij zien ouders natuurlijk niet elke dag, dus is er op deze manier ook tijd voor eventuele anekdotes vanuit thuis. Standaard vraag is ook altijd: “heeft jullie kind het naar zijn zin bij ons in de klas”, of “kunnen we iets extra’s voor hem doen om het hem meer naar de zin te maken?” Lekker in je vel zitten is immers het beste startmoment om tot leren te komen.

Het startgesprek

Sinds 2016 houden wij aan het begin van ieder schooljaar een startgesprek met de ouders. Dit is dus in de plek gekomen van het eerste oudergesprek in November.

Bij de kleuters doen we dit tot nu toe nog zonder leerlingen. Het is de bedoeling dat deze gesprekken in de toekomst in alle groepen samen met ouders en de leerlingen gevoerd gaan worden.

Tijdens het startgesprek bespreken we de doelen voor het komende schooljaar naar aanleding van het leerlingverslag, het OPP*. Dit verslag wordt aan het begin van het schooljaar opgesteld en hierin beschrijven we per leerling de doelen voor het komende schoolljaar, op de verschillende vakgebieden, en de bevorderende en belemmerende factoren die belangrijk zijn voor de ontwikkeling van het kind. Het plan van de logopediste met de doelen staat hierin ook vermeld.

De vervolggesprekken

Bij een normaal verlopend schooljaar houden we hierna nog twee oudergesprekken. Tijdens een van deze twee gesprekken is een logopediste aanwezig. De ouders worden daarnaast uitgenodigd om minimaal èèn keer een logopediesessie bij te wonen en een klassenbezoek te plannen.

Bij tussentijdse ontwikkelingen wordt een extra bespreking gepland waarna speciale oudergesprekken volgen met medewerking van de orthopedagoog en instanties zoals psycholoog, jeugdarts of GGZ.

Deelnemers in het gesprek

Wij voeren de oudergesprekken altijd met twee personen in de onderbouw. Dit kan je duo-collega zijn of je onderwijsassistente. In de midden en bovenbouw worden de gesprekken vaker alleen gevoerd.

Slecht nieuwsgesprekken proberen we op een ander tijdstip te plannen zodat er meer tijd ingeroosterd kan worden en er ook een orthopedagoog of logopediste bij kan zijn. We waken er echter ook voor om niet teveel mensen in een gesprek te laten deelnemen.

Dus bij de aanwezigheid van een orthopedagoog of logopediste maximaal nog 1 leerkracht erbij. Ouders willen we niet het gevoel geven dat ze in de minderheid zijn. Dit kan remmend werken op het gesprek.

Eigen inbreng in het gesprek

Ik vertel de ouders altijd voorafgaand aan het gesprek dat ze zelf vragen mogen stellen en die ook gerust van tevoren op mogen schrijven.
Hoe vaak heb je immers zelf niet buiten gestaan, na een “bliksembezoek” aan je huisarts, en ben je toch nog iets vergeten te vragen?

Verslaglegging van het gesprek

Wij hebben vanaf groep 3 leerlingrapporten. Hiervoor zijn we echter zoekende naar iets nieuws. Wanneer er een onderwijskundig of logopedisch eindverslag is om te bespreken (altijd september en in juni), geven we dit voorafgaand al mee naar huis om de ouders de kans te geven het door te lezen. Ouders krijgen altijd een eigen exemplaar waarop ze dus ook eventueel aantekeningen kunnen maken om daar tijdens het gesprek op terug te komen. Na ieder bezoek en/of gesprek wordt dit in het journaal van de leerling toegevoegd met namen van de aanwezigen, datum van het gesprek of bezoek en een korte samenvatting van het gesprek.

Materialen laten zien

Op de gang krijgen de ouders vaak alvast wat plakboeken of werkboeken (vanaf groep 3) van hun eigen kind om door te kijken. Je kunt dit klaarleggen tijdens het wisselmoment of door je onderwijsassistent of duocollega even laten brengen naar de gang. Op deze manier voorkom je dat ouders in boekjes van andere leerlingen gaan snuffelen,  veel ouders vinden dat namelijk niet altijd wenselijk. Evt. is er een tentoonstelling op de gang gemaakt van creatief werk naar aanleiding van het laatste thema of een creadag.

QRcode voor extra informatie

Maak eens een filmpje van een aantal momenten door de dag heen of maak een fotoalbum van het afgelopen jaar en zet dit in een filmpje. Zet dit filmpje online met een verborgen link en maak het toegankelijk met een QRcode. De ouders kunnen dan tijdens het wachten met hun telefoon de code scannen en het filmpje bekijken.
Je kunt het fotoalbum ook kant en klaar op een iPad van school zetten met een gebruiksaanwijziging ernaast.

Extra gespreksvragen

Omdat het speciaal onderwijs is, hebben wij altijd wat extra gespreksvragen rondom het welbevinden van de leerlingen. Wij vragen bijvoorbeeld ook altijd hoe het busvervoer verloopt van huis naar school en terug.  Eventueel kunnen we dan bemiddelen met een buschauffeur of taxidienst.

Vaste routines voor gesprekken

We werken met vaste routines op school qua inhoud van de gesprekken.

1. De eerste ronde is in de tweede schoolweek: dit is een algemene kennismakingsmiddag waar we even heel kort de lijnen en leerdoelen van het komende schooljaar bespreken met alle ouders tegelijk. Er wordt hier echter vooral tijd ingeruimd voor een informeel gesprek onderling tussen ouders, leerkrachten, onderwijsassistenten en leerlingen.

2. De tweede ronde is het startgesprek in september/oktober: hier worden de leerlijnen rondom de sociaal emotionele ontwikkeling en het leren leren besproken. Hoe gaat het tot nu toe, wat verwachten de ouders van het komende jaar, wat zijn onze leerdoelen en wat kan er thuis eventueel nog herhaald of geoefend worden, enz.

3. De derde ronde is in februari/maart: tijdens deze gesprekken worden de eerste CITO toetsresultaten besproken. (Deze worden afgenomen van groep 3 tot en met 8). In dit gesprek worden ook alle bijzonderheden rondom de leerlijnen taal, rekenen, leren leren en sociaal emotionele ontwikkeling besproken. Hiervoor houden wij per leerling deze leerlijnen bij op individuele leerroutekaarten. Eventuele afwijkingen in de leerroutes worden zo gezien en besproken en er worden tijdens het gesprek eventuele zorginterventies besproken en toegelicht.

4. De vierde ronde is in juni/juli: tijdens deze gesprekken is in de onderbouw de logopediste aanwezig en worden de resultaten van de tweede CITO ronde (vanaf groep 3) en de evaluaties van het OPP*  besproken, zowel vanuit de klas als de logopedie.

*Het OPP  is een verslag waarin het onderwijsarrangement met de verschillende leerlijnen van het kind aan het begin van het jaar worden vastgesteld met o.a. de sterke en zwakke punten per leerlijn en de benodigde interventies in de klas. Dit wordt aan het eind van het schooljaar geëvalueerd en besproken met de ouders. De logopediste maakt daarnaast een eigen evaluatie van het logopedisch handelingsplan.

Overige contactmomenten

• Het contactschrift wat dagelijks mee op en neer naar huis gaat voor persoonlijk contact.
• Telefonisch contact of email, elke dag tussen of na de lestijden kan er telefonisch contact gemaakt worden met de leerkracht.
• In overleg met de leerkracht kan er een dagdeel meegekeken worden in de klas door middel van een klasbezoek. Het wordt vaak gecombineerd met een persoonlijk gesprek met de logopediste en bijwonen van een logopedische behandeling.
• In het eerste jaar dat leerlingen bij ons op school zitten wordt er standaard een huisbezoek afgelegd. In daaropvolgende jaren wordt dit alleen op aanvraag van leerkracht of ouders gedaan.
• Gedurende het schooljaar wordt er door de oudervereniging een ouderochtend georganiseerd met een kijkje in de klas en een algemene bijeenkomst rondom een informatief onderwerp.
• Speciale leerlingbesprekingen naar aanleiding van een zorgvraag, een verwijzing of arrangeertraject worden door het jaar heen gepland met de leerkracht en de orthopedagoog.

Dit zijn, zoals gezegd, de routines op onze school.  Iedere school is anders, zelfs binnen Auris. 😉

Wat zijn de routines op jullie school?