De iPad als extra instructiemiddel!
De iPad als extra instructiemiddel!
Differentiatie in een kleutergroep
Jullie kennen het wel. Een grote kleutergroep met veel verschillende niveaus. Dat is op veel momenten best lastig maar zeker op instructiemomenten voor creatieve opdrachten.
De meeste kleutergroepen werken thematisch en hebben een weektaak met een creatieve opdracht erin, die opdracht moeten alle kinderen tijdens het thema een keer gemaakt hebben.
Als leerkracht plan je dan kleine kringmomenten waarin je een geselecteerd groepje uitkiest voor een herhaalde instructie of een begeleide inoefening.
De iPad als hulpmiddel.
Op dit moment komt de iPad als instructie-hulpmiddel om de hoek kijken.
Het fenomeen Flipping the Classroom is bij velen van jullie misschien bekend maar is ook zeer geschikt voor een kleutergroep. Hoe dan? Nou, je zet de instructie voor de opdracht in een filmpje en laat de leerlingen de instructie bekijken bij zelfstandige verwerking of terug kijken bij de herhaalde instructie en/of tijdens de begeleide inoefening. Er zijn meerdere apps waarin je een instructiefilmpje kunt opnemen. Wij gebruiken op dit moment de app Explain Everything.
Met deze app heb je heel snel een instructiefilmpje gemaakt dat je vervolgens kunt uploaden naar YouTube of een andere server. De app Explain everything kun je hier downloaden.
Hoe je zo’n instructiefilmpje met die app simpel in elkaar zet kun je hier bekijken.
Na het uploaden van het filmpje ga je naar QR-code generator en vul je de link van het You Tube filmpje in.
Sla vervolgens de QR code op en print hem uit.
Maak hem vast aan het voorbeeld van je creatieve opdracht.
Hoe doe je dat in de praktijk?
Even terug naar het ADI model.
- Je begint in een grote kring met het activeren van de voorkennis (Met welk thema zijn we bezig, wat hebben we daarvan al besproken, hoe past de opdracht hierin?)
Daarna geef je een korte instructie (totaal 5 minuten) waarin je het eindresultaat laat zien, de benodigde materialen benoemt (goed zichtbaar en toegankelijk in je lokaal) en je heel kort door de stappen van de opdracht heen loopt. - De leerlingen die bij de zelfstandige groep horen (groep A) kun je nu meteen al apart zetten met het filmpje en dit zelfstandig laten bekijken.
Zij vinden het daarna wellicht fijn om tijdens de opdracht nog even te kunnen kijken hoe het ook alweer moest. Een iPad bij die groep laten liggen is dus fijn. In de praktijk zie je dat deze kinderen er al snel trots op zijn dat ze het filmpje maar 1 keer hoeven te bekijken.
Voor leerlingen die na afwezigheid weer terug in de klas zijn, is het ook fijn om de instructie op hun eigen tempo te bekijken. het is natuurlijk aan jou als leerkracht om de keuze te maken per leerling, of ze de opdracht daarna zelfstandig kunnen verwerken. - De leerlingen van groep B en C laat je het filmpje samen zien terwijl jij als leerkracht de opdracht stap voor stap mee uitvoert. Je kunt hier af en toe een pauze inlassen. Je zet het filmpje stil terwijl jij de stap uitvoert die net te zien was. Leerlingen zien hierdoor hoe dit werkt en ontwikkelen in de toekomst misschien meer zelfstandigheid en vooral meer zelfvertrouwen om zo ook zelf vaker aan de slag te gaan. Ze worden eigenaar van hun eigen leerproces en leertempo. Groep B kan n u ook aan de slag met het filmpje bij de hand om de instructie zelfstandig te volgen.
- De leerlingen van groep C hebben nu al een keer het filmpje gezien. Je kunt dit beschouwen als pre-teaching. Zij gaan nu onder begeleiding van jou als leerkracht stap voor stap de opdracht uitvoeren. Je gebruikt het zelfde filmpje maar zet dit tussendoor iets vaker stil en geeft extra verbale en visuele herhaalde instructie. Doordat de andere groepen kunnen terugkijken via het filmpje heb jij echt je handen vrij om deze laatste groep goed te begeleiden.
Benieuwd naar een praktisch voorbeeld van zo’n filmpje?
Bekijk dan mijn onderstaande instructie voor het maken van een weekkalender. Het is een van mijn eerste filmpjes dus er kunnen nog wat schoonheidsfoutjes in zitten. 🙂
Heb je opmerkingen of tips, laat het mij vooral weten, ook ik heb nog een leerweg te gaan in het maken en gebruiken van deze manier van instructie.
Ik heb al wel ideeën over meer toepassingen zoals een instructie voor vaste routines, hoe maak je een puzzel of een kralenplank en wat te denken van een demonstratiespel voor de huishoek of de bouwhoek?
Dit is de QR code naar het bovenstaande filmpje. Download hem hier de QR code.
Waarom kan een instructie-hulpmiddel handig zijn?
In het speciaal onderwijs
Hier kan het soms handig zijn om alle leerlingen tegelijk met de creatieve opdracht aan de slag te zetten, puur om logistieke redenen.
Er zijn namelijk dagen dat leerlingen vaak de klas uit zijn naar logopedie of andere zorgtherapie. Ook kan een groep begeleiden met knutselen teveel afleiding geven voor de andere leerlingen.
Allemaal dezelfde creatieve opdracht kan dan een bepaalde rust en concentratie geven die voor sommige kinderen nodig is.
Maar met een grote groep van 15 leerlingen (dit is best groot voor het SO) is extra instructie nodig en vaak noodzaak. De hulp die dan per leerling nodig is, kun je niet bieden aan iedereen.
In het regulier onderwijs
Ook in het regulier onderwijs is het lang niet altijd mogelijk om rustig met een kleine groep aan de slag te gaan, de rest van de groep moet dan wel heel goed zelfstandig kunnen werken/spelen. Ook daar is een extra hulpmiddel dus vaak handig of zelfs noodzakelijk.
Instructie volgens het ADI Model :
Is het ADImodel de oplossing voor de instructie momenten?
Volgens mij niet altijd.
Even de stappen op een rijtje met als voorbeeld een creatieve opdracht.
Na het activeren van de voorkennis en het benoemen van je lesdoel werk je van (groeps)instructie naar controleren van begrip.
Je kijkt of de leerlingen jou begrepen hebben, Hier is het punt dat je sommige kinderen al zelfstandig aan de slag zou kunnen laten gaan.
De praktijk laat vaak zien dat die kinderen dan toch nog vaak moeten wachten totdat de leerkracht denkt dat de meesten het begrepen hebben.
De fase van begeleide inoefening wordt dus ook met een grote groep gedaan. De concentratie van sommige leerlingen is dan al tot een dieptepunt gedaald waardoor ze gaan wiebelen en storend gedrag gaan vertonen. Logisch eigenlijk, ze willen gewoon aan de slag.
Begeleide inoefening wordt hier dus toegepast op een te grote groep.
En dan heb je nog de laatste groep. Er blijven immers altijd leerlingen die nog een keer herhaalde instructie nodig hebben of zelfs extra begeleide inoefening.
Hoe vul je dit in bij je klassenmanagement?
Je hebt drie niveaus maar je kunt niet op drie plekken tegelijk zijn!
In het speciaal onderwijs:
Hier heb je vaak het geluk dat een onderwijsassistent kan meehelpen. De praktijk leert dan dat groep 1 toch meedraait bij groep 2.
Groep 1 zou het best alleen kunnen maar wordt niet losgelaten door de leerkracht. Het zijn immers altijd maar een paar leerlingen die dit kunnen en aangezien het makkelijker werkt met twee groepen laat de leerkracht ze meedoen bij groep 2. Hierdoor rem je leerlingen af, ze willen verder maar moeten het tempo van de groep overnemen. Storend gedrag door innerlijke frustratie kan hiervan het gevolg zijn.
Jammer eigenlijk, je ontneemt zo die leerlingen een stukje zelfstandigheid en geeft ze niet de controle over hun eigen tempo en leerproces, wat persoonlijke groei in de weg staat.
In het regulier basisonderwijs:
Veel kleuterleerkrachten in het reguliere basisonderwijs kiezen ervoor om deze drie groepen op gekozen momenten in de week bij zich te roepen en zo samen de opdracht op eigen tempo te maken. Het wordt in een weektaak verankerd zodat de meest zelfstandige groep kinderen er eventueel ook alleen mee aan de slag kan gaan.
In een kleine kringmoment, zo wordt het vaak genoemd, kiest de leerkracht later de overige leerlingen in kleine groepjes of individueel bij zich om de creatieve opdracht. te maken.
Vaak heb je tijdens een thema echter zieke leerlingen, of anderszins afwezigen, die jouw prachtige schema in de war schoppen. Voor die kinderen zul je het instructiemoment toch weer moeten herhalen, maar wanneer dan? Dit is immers niet de enige taak die op de weekplanning staat.
En de onderwijspraktijk is weerbarstig. Ook al had jij op papier bedacht dat de leerlingen uit de eerste groep alles wel alleen konden, dat kan zomaar ineens anders zijn om wat voor reden dan ook. De leerling heeft zijn dag niet, er is sprake van onenigheid in de groep of, of,…………….ja het zijn tenslotte wel kleuters!