Het internet en kleuters

Weten jullie wat “het internet” is?  Dit vroeg ik een week geleden aan mijn kleutergroep.

De reacties op zich waren hilarisch maar ook verrassend. “Ja juf, dat is film kijken op je computer”, “nee juf, dat is gewoon je telefoon”, “nee hoor juf, dat is muziek”.

Eigenlijk hadden ze allemaal wel een beetje gelijk. Via internet kijken we films, luisteren we naar muziek en gebruiken we data op onze telefoon. Hoe vaak zou een kleuter vandaag de dag niet horen:  “Dat gaat via internet!”

Waar kan ik de les vinden?

Vanuit mijn opleiding tot ICT-Coordinator had ik de opdracht gekregen om een les te geven rondom mediawijsheid. Ik heb gekozen voor de les over Spinternet.
Spinternet leert jonge kinderen tussen 3 en 7 jaar spelenderwijs het ABC op het gebied van mediawijsheid, te beginnen met internet. Spinternet is opgezet als leerzame media-activiteit voor peuters en kleuters om samen met hun ouders, leerkracht of begeleider te ondernemen.
De les was altijd te downloaden via Kennisnet, maar staat nu op de site van Lesson Up uitgewerkt.
Mijn ervaring was destijds via een andere website (Mijn naam is haas) maar ook deze nieuwe versie ziet er prima uit en is met een gratis aan te maken account goed bruikbaar.
Ook is daar de handleiding te downloaden zodra je ingelogd bent met je gratis account.

Het spinternet

Tijdens deze les gaan de leerlingen ervaren dat het internet allerlei informatie vervoert. Ook leren ze om verbinding te maken, net zoals de internetverbindingen die zijn aangelegd tussen de verschillende huizen en gebouwen in hun stad of dorp.

Het principe van de les is eerst een gesprekje houden over internet aan de hand van de slides. 
De docentenhandleiding kun je ook downloaden op de pagina van Lesson Up.
Tijdens de les laat je ook een filmpje zien over een spin die een wereldwijd web maakt om post te versturen en daarna ga je daadwerkelijk met een tekenopdracht aan de slag om dit te demonstreren.

Het is tijdens deze les de bedoeling dat je twee devices (computer/laptop/ipad/telefoon) met elkaar verbindt door een echt (wollen) draadje en dat je de kinderen vertelt dat je door dit draadje dus iets kunt verzenden. Net als in het filmpje bij moeder spin.

Mijn bedenkingen vooraf over het Spinternet

Ik vond dit visuele aspect van het draadje zelf wel een leuk idee om mee te beginnen maar ik vond het belangrijk om de kinderen te vertellen dat er ook onzichtbare draadjes bestaan waarmee je iets kunt verzenden. Hoe zou ik anders iets kunnen sturen naar de telefoon van mama of papa? Die zit toch ook niet met een draadje aan mijn computer op school vast?
Daarnaast ging het bij het uitproberen thuis al mis met het spel doordat er toch geen transfer op gang kwam tussen de twee apparaten. Ergens in de wifi of in de browser haperde iets. Aangezien dit op school ook vaker gebeurt had ik een plan B bedacht.

Wat heb ik gedaan?

Ik ben gestart met de open vraag “wat is internet”.
Van daaruit ben ik met het digibord naar de site gegaan. Met de nieuwe les van Lesson Up heb je een aantal slides waarover je in gesprek kunt gaan met de kinderen.
Samen met de kinderen heb ik het filmpje van moeder spin en het Spinternet bekeken. 

De draadjes zoals mama spin die heeft in het filmpje, heb ik nagebootst in de klas. Zou je op die manier echt de computers kunnen verbinden?
Daarna hebben we een tekening gemaakt en heb ik het digibord met een draadje verbonden aan een van de leerling-computers. Zou het verzenden van de tekening lukken ? 

Geen internetverzending…

Op dat moment gebeurde wat ik al had bedacht, er kwam natuurlijk geen verzending.

Op dat moment heb ik verteld dat moeder spin heel knap is, maar dat er mensen zijn die nog iets veel slimmers hebben bedacht. Namelijk onzichtbare draadjes die door de lucht zweven maar die je niet kunt zien of horen. Door deze toverdraadjes kun je ook post sturen. En dat noem je email.

Ik probeerde het te verduidelijken met de volgende uitleg. Ons klasbord werkt ook met die onzichtbare draadjes. Ik maak een foto met de Ipad en stuur die naar de telefoon of computer van de mama of papa. Gewoon door de lucht.

Op dat moment kwam een leerling zelf ineens met een heel slim idee. Ik had het zelf niet mooier kunnen verwoorden! Wat als we een tekening op papier zouden maken, en we maakten er een foto van met de ipad?  Wauw, wat een prachtig idee, dat ik daar nou niet zelf op was gekomen 😉
Zou je die tekening dan wel kunnen versturen naar die computer in de klas waar dat draadje nog aan zat?
Want dat wollen draadje bleef toch wel erg interessant!!

Zo gezegd, zo gedaan. Alle kinderen gingen aan de slag op een A6 papiertje om een leuke kaart te tekenen om via het Spinternet te versturen.

Ondertussen zette ik ons klasbordaccount open op de bewuste computer, dit werd de ontvanger.

Ik maakte van elke groep een gezamenlijke foto en maakt daarna het wollen draadje ook vast aan mijn Ipad. Dit werd de zender. 

Dit was het resultaat via Spinternet

Vervolgens heb ik via klasbord de foto’s ge-upload en samen met de kinderen gekeken of de foto nu echt vanaf mijn Ipad meteen te zien zou zijn op de computer aan de andere kant van de klas.

Na het scherm te verversen kwam die inderdaad tevoorschijn! Verwondering natuurlijk toen dat lukte. Maar….zou het ook zonder draadje lukken? Gewoon door de lucht, met die toverdraadjes waar ik het over had gehad?

Ja hoor dat lukte ook. De kinderen vonden het geweldig om te zien dat hun getekende kaart echt vrijwel meteen tevoorschijn kwam op die computer. “Juf stuur je nu een foto, juf stuur je straks nog meer?”

Mijn mening over de les

Deze les heb ik voor het eerst in 2016 met een kleutergroep uitgevoerd. het is belangrijk dat je alles eerst uitprobeert op je eigen computer of in de klas zonder kinderen erbij. Je ziet dan wat er gebeurt en of het eventueel lukt. Echter ook dan is het handig om een plan B achter de hand te hebben. De slides van de site Lesson Up  zijn goed visueel ondersteunend en spreekt de kinderen erg aan. Ook het filmpje is leuk gemaakt en bedacht. Af en toe moest ik het filmpje wel even stop zetten, om wat meer uitleg interactief toe te voegen voor mijn TOS groepje, omdat de uitleg erg snel ging. De les is zeker goed bruikbaar en kan een leuke les vol verwondering en mooie maar ook grappige gesprekken opleveren. 

Waarom mediawijsheid met kleuters?

Mediawijsheid is voor alle leeftijden belangrijk. Kinderen worden tegenwoordig al vanaf zeer jonge leeftijd geconfronteerd met het internet en de mogelijkheden. We leren kinderen lezen en schrijven, maar in onze mediamaatschappij is ook de digitale geletterdheid steeds belangrijker. Hier kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Dat je heel snel iets kunt sturen en dat je dingen kunt opzoeken is het eerste begin van een kennismaking. Dat je een heel groot bereik hebt is weer een stapje verder. Want wie zien er allemaal wat jij het internet op stuurt? Een getal van likes bij een facebookfoto, wat je vaak ziet,  is misschien nog wel wat te abstract. Ik ga eens nadenken over een leuke les voor mijn kleuters als vervolg.

Op de site van Lesson Up vind je nog meer informatie mediawijsheid en kun je diverse gratis lessen bekijken na het aanmaken van een gratis account.

Op de site van Mijn Naam is haas  kun je tegenwoordig informatie vinden over een paar leuke serious games  voor jonge kinderen.