De TOSwaaier, geeft lucht?
Afgelopen zomer, tijdens een basisschoolbezoek op een warme dag, noemde ik bij een eerste gesprek de TOSwaaier als hulmiddel voor een leerkracht.
Hij keek mij vragend aan en dacht eerst dat ik een grapje maakte. “Is dat een methode of een spel?” vroeg hij. Toen ik de TOSwaaier tevoorschijn haalde moesten we er samen even flink om lachen.
“Oh de hulpwaaier, ja die ken ik wel, maar dan van autisme
Natuurlijk is het een waaier, maar “de officiële naam is natuurlijk: Hulpwaaier TOS uitgegeven door PICA | Kentalis en Jet Isarin.
In de wandelgangen wordt deze echter meestal de TOSwaaier genoemd.
Een review over de hulpwaaier TOS
De hulpwaaier TOS is gemaakt om professionals in het onderwijs en in de zorg te informeren over TOS en om tips en strategieën te geven voor het handelen.
In dit blog geef ik je een inkijkje in de inhoud van de hulpwaaier TOS van uitgeverij Pica door 7x enkele tips alvast te delen waardoor jij absoluut nieuwsgierig zal worden naar meer.
De waaier is niet nieuw, maar wel super handig!
In 2016 is deze hulpwaaier TOS op de markt gebracht. Zelf kreeg ik hem een jaar later in mijn bezit via een PICA congres.
De waaier staat vol tips en strategieën over TOS en is ingedeeld in zeven overzichtelijke secties.
Dit is extra duidelijk gemaakt doordat iedere sectie een andere kleur pagina heeft.
Ik zal je hieronder een inkijkje geven in iedere sectie van de hulpwaaier TOS en enkele tips met je delen.
Waarom moet een hulpwaaier TOS op iedere school aanwezig zijn?
Zoals je misschien al weet is een taalontwikkelingsstoornis (TOS) een stoornis die voorkomt bij 5-7% van de bevolking. Dat betekent grofweg dat er in ieder klas van ongeveer 30 leerlingen minimaal 1 leerling met een TOS aanwezig is.
Een TOS kan zich op heel veel verschillende manieren manifesteren, dat maakt het onderkennen van een TOS juist zo lastig.
Deze waaier helpt je om de kenmerken te herkennen en om tips te vinden voor in de praktijk. Ook vind je in de hulpwaaier TOS onder meer tips voor thuis. voor het onderwijs en voor stage.
De waaier heeft een klein formaat en is daarmee super overzichtelijk. Hij past in iedere burealade, handig om steeds even snel te kunnen inkijken voor tips.
In 7 overzichtelijke secties wordt informatie gegeven over de kenmerken en signalen van TOS, de gevolgen ervan voor de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling en over diagnostiek, behandeling en prognose. Ook worden tips en strategieën aangereikt voor het stimuleren van de taalontwikkeling en het vergemakkelijken van de communicatie, het leren en het sociaal functioneren.
“Het is lastig om TOS te hebben, maar het is nog lastiger dat niemand weet wat het is!”
Een jongere met TOS. Uit SpraakSaam, 2010
Jet Isarin is filosoof en onderzoeker bij de Kentalis Academie. Ze promoveerde in 2001 op onderzoek naar de ervaringskennis van ouders met een gehandicapt kind. Sinds 2005 doet Jet onderzoek naar de ervaringen en de ervaringskennis van kinderen en jongeren met een auditieve of communicatieve beperking.
“Ik vind dat de mensen die worden onderzocht, zelf zeggenschap moeten hebben over wat er wordt onderzocht en hoe dat gebeurt”.
Samen met jongeren met TOS deed Jet onderzoek naar communicatie, identiteit en lotgenotencontact, wat resulteerde in de website www.spraaksaam.com,
het boek Spraaktaal, gids voor jongeren met een taalstoornis en de Vereniging SpraakSaam.
Ook is zij de schrijfster van de methode voor psychoducatie voor jongeren met TOS van 4-14 jaar: Spraaktaalkids.
7x tips bij de hulpwaaier TOS
Zoals ik al vertelde is de hulpwaaier TOS verdeeld in 7 secties.
Ik deel hieronder per sectie een tip om direct in te zetten voor jouw praktijk.
1. Wat is een TOS
De kortste definitie van TOS is afkomstig van een jonge met TOS: “Taal gaat moeilijk in je op”.
Niet iedere leerling met een taalachterstand heeft een TOS, maar alle kinderen met een TOS hebben wel een taalachterstand.
Kenmerken, meertaligheid, diagnostiek en behandeling en prognose komen vervolgens aan bod in deze eerste uitgebreide sectie.
2. Gevolgen van TOS
Invloed van taalfuncties op sociaal emotionele ontwikkeling.
Kinderen met een TOS hebben het gevoel er niet helemaal bij te horen binnen het gezin of de familie. Ze beheersen de taal van hun naasten onvoldoende om te kunnen deelnemen aan de gesprekken tijdens het eten of bijvoorbeeld bij verjaardagen.
3. Tips en strategieën voor iedereen
Met tips voor meertaligheid, identiteit en communicatieve redzaamheid.
Los problemen niet op, maar help kinderen bij het zelf oplossen van de problemen waar ze tegenaan lopen.
Zoek samen met kinderen naar trucjes of hulpmiddelen die het makkelijker maken zich communicatief te redden.
4. Tips en strategieën voor thuis
Met do’s en don`ts, VAT principes, mentaliseren en discussiëren.
De angst van ouders en kinderen, dat er in de communcatie en het sociale verkeer iets mis al gaan, vormt een belemmering voor het met vallen en opstaan zelfstandig worden.
Maak samen een stappenplan of zoek hulpmiddelen waarmee de zelfstandigheid wordt uitgebreid.
5. Handige tips voor het onderwijs
Zowel voor het didactische, als voor het pedagogische klimaat worden tips genoemd. Een groot aantal van die tips kun je ook op mij site in andere blogs teruglezen.
Zorg voor visualisatie en extra verwerkingstijd.
Gebruik functiewoorden zoals lidwoorden en voegwoorden.
Besteed met vaste routines aandacht aan woordenschat.
Werk met verhaalschema’s.
6. Stage en werk bij TOS
In deze sectie vind je algemene tips voor stagebegeleiders, werkgevers en collega’s
Blijf in het begin in de buurt. Geeft de tijd om in te oefenen. Laat handelingen nadoen en verwoorden zodat je kunt zien of de opdracht goed begrepen is.
7. Boeken, websites en andere hulpmiddelen
In deze laatste sectie vind je veel informatie over diverse websites en verenigingen voor TOS. Voor contact met lotgenoten, hulp bij onderwijs en begeleiding in het dagelijks leven.
Ken jij de COM-pas al? De COM-pas is een hulpmiddel voor kinderen en jongeren met TOS.
De COM-pas is altijd bij de hand, als app op je telefoon of als kaartje in je broekzak of portemonnee. Ga naar www.com-pas.nl voor meer informatie.
Bovenstaande tips zijn een greep uit de vele tips en strageieën die benoemd worden in de hulpwaaier TOS.
mening:
Zelf werk ik al meer dan 30 jaar binnen het cluster 2 onderwijs voor leerlingen met een TOS en ik vind deze hulpwaaier TOS nog steeds handig om in de buurt te hebben. Even iets opzoeken of even een tip gericht op woordenschat of verhaalopbouw duidelijk maken naar een leerkracht of ouder? het gaat eenvoudig en snel met deze waaier. Ik kan hem dan ook van harte aanbevelen als naslagwerk.
Hij is handzaam, klein en overzichtelijk en past makkelijk in je tas of bureaulade.
Heb jij al een TOSwaaier?
Denk jij dat deze hulpwaaier TOS een aanwinst kan zijn voor jouw klas of voor jullie teamkamer?
Laat het me weten.
Eind oktober 2020 verloot ik hier op de site 1 exemplaar van de hulpwaaier TOS
Laat mij hieronder in een reactie weten waarom jij hem goed kunt gebruiken en doe mee.
Deel dit artikel gerust onder andere collega’s die hier belangstelling voor zouden kunnen hebben. Laat hen ook meedoen aan deze actie.
Met dank aan uitgeverij PICA
Samen zetten we TOS op de kaart !
16 Reacties
Een reactie versturen
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Ik zou hem graag winnen voor de juf van mijn zoon met TOS.
Ik zou deze waaier heel graag willen winnen voor bij mij op school. Ik werk als leraarondersteuner met een leerling met TOS. Maar ik merk dat er bij mij en mijn collega’s vaak onduidelijk is wat TOS nu precies is en vooral handige tips voor in de klas ontbreken. Hopelijk win ik deze waaier zodat we dit handig naslagwerkje erbij kunnen pakken!
Zodat we de kinderen met een TOS beter kunnen begeleiden en signaleren. Een onmisbaar instrument in de school
Dit zou een heel fijn hulpmiddel zijn, want op het moment zitten er 2 leerlingen met een TOS in mijn klas en ben ik mij er in aan het verdiepen! Daarnaast kan het in de school orthotheek staan!
Graag voor onze school met 5 kleutergroepen. Zeker na het lezen van de recensie! Heel bruikbaar en interessant!
Ik doe graag mee aan deze winactie. Wij hebben meerdere TOS-leerlingen bij ons op school. Voor de leerkrachten is het erg belangrijk om te weten hoe we deze kinderen moeten begeleiden en uitdagen. Deze waaier kan ons daar vast bij helpen!
Mijn tweelingmeiden hebben beide tos maar zitten met
Ambulante begeleiding op een reguliere school. Zo’n waaier handig voor steeds wisselende leraren.
Eigenlijk zou dit basis materiaal moeten zijn op iedere basisschool! Daarom zou ik deze graag kado willen doen aan de school van onze dichter. Hopelijk kunnen ze kinderen dan op jonge leeftijd al helpen en begeleiden. Het is nog veel te onbekend……
Beste Marita, ik zou graag de tos waaier winnen, zodat begeleiding op de zorgboerderij onze dochter nog meer begrijpt en kan ondersteunen. Daarnaast ook altijd handig voor ons of andere die meer willen weten over TOS.
Ik heb een cursus TOS gevolgd bij Viertaal omdat ik een leerling in de klas had met TOS maar er was zoveel en zoveel te onthouden dat maakt dat ik denk dat er op elke school een waaier zou moeten zijn want ik denk dat er nog heel veel is waar we niet veel van weten.
Ik zou de waaier graag willen winnen voor een bijzonder vriendje. Hij zou hiermee heel erg geholpen zijn. Hij zit nu in groep 8 en kan dit goed gebruiken op school.
Onze school staat bekend om begeleiding van TOS leerlingen in samenwerking met Kentalis. Deze waaier zou zeer van pas komen om onze leerkrachten op een compacte manier TOS te herkennen.
Wauw! Deze ken ik niet en de bs waar mijn zoon met tos opzit ook niet. Ze hebben wel wat brochures en ze doen goed hun best, maar deze fijne waaier die me heel praktisch lijkt hebben ze niet. Ik zou hem graag winnen zodat ik hem aan de juf (en de rest van het team 😉 ) kan geven!
Ik zou de TOS waaier als Ib-er willen winnen voor onze school. Om deze in te zetten als ondersteuning voor onze leerkrachten die vaak vragen hebben over TOS. Hoe kan ik het kind het beste op weg helpen. Deze waaier zou ons enorm ondersteunen
Ik zou ze zo graag willen winnen voor mijn dochter maar ook voor mijn school! Zodat we de juiste hulp kunnen bieden aan deze schatten van kinderen. 🤞🍀
Ik zou hem heel graag willen winnen om zelf te onderzoeken hoe het werkt voor wij hem op de website van stichting TOS zetten. Daarna zouden wij hem vanuit onze stichting graag willen verloten.