Wanneer je lid bent van mijn nieuwsbrief, krijg je steeds onderaan de nieuwsbrief het wachtwoord voor de gratis downloadpagina.
Word daarom ook lid, en download bijvoorbeeld de QR code albums of de ICT themaplanner.
Na inschrijving ontvang je meteen de gratis checklist met tips voor TOS.
De IPadscholen ofwel Steve Jobs scholen werkten alleen nog maar met IPads. Geen boeken, alles digitaal. Ben ik hier een voorstander van, NEE!
Je kunt heel veel doen met IPads maar je kunt er absoluut niet alle methoden en zeer zeker niet de leerkracht mee vervangen.
Wat je wel kunt doen met IPads is ze goed gebruiken in je klassenmanagement zodat je handen vrij krijgt voor bijvoorbeeld verschillende instructiegroepen, intensievere begeleiding van zorgleerlingen of extra uitdaging van slimme kleuters en vooral passend lesaanbod.
Deze week gaf ik, als afsluiting van mijn ICTcoach-opleiding, een pitch over het gebruik van materialen bij IPads en apps.
Daarna kreeg ik een prachtig compliment van iemand die 
diezelfde ochtend nog op bezoek was geweest bij een IPadschool.
“Met wat jij laat zien en vertelt over het IPadgebruik in jouw groep, denk ik dat jij het etiket IPadklas veel meer verdient.” “Jij zet ze echt in als meerwaarde voor je lesdoelen”.
Dat vond ik natuurlijk leuk om te horen maar hoe doen wij dat dan bij ons op school? Want eigenlijk werken onze kleuters per week gemiddeld maar een kwartiertje per dag of minder op de IPad.
Lees hier verder voor een kijkje in mijn klas en bekijk meteen een kort promofilmpje voor instructiefilmpjes bij kleuters.
IPads bij kleuters? Laat ze toch spelen!
Op deze pagina geef ik jullie vandaag een kijkje in mijn klas.
Er wordt mij vaak gevraagd wat ik dan precies doe met die iPads en of ik de kinderen nog wel genoeg laat spelen?
Op dat laatste kan ik meteen volmondig JA zeggen. Ik vind spelend leren een absolute voorwaarde voor een kleutergroep.
Dat wil echter niet zeggen dat spelen en leren de hele dag op eigen initiatief van de leerling gebeurt. Ik stuur, motiveer en bied spelmaterialen aan die het (persoonlijk) leer- en lesdoel ondersteunen. Zo ook met de iPads.
Hoe werk ik met iPads in mijn klas?Wij werken nu voor het tweede schooljaar met iPads en wij zien echt enorm veel mogelijkheden om ze in te zetten, ook in de onderbouw. Wij hebben bij ons op school vanaf groep 3 nu 1 iPad per leerling en bij de kleutergroepen 1 Ipad per 4 leerlingen.
Ons schoolregel is wel dat ze alleen maar worden ingezet voor herhaalde instructie, oefenen of binnen een lesdoel zoals onderzoekend leren of begrijpend lezen/luisteren.
We gebruiken de iPad niet om eindeloos spelletjes op te spelen omdat die toevallig ook nog een beetje educatief zijn.
Natuurlijk worden er apps en spellen op gespeeld, maar wel met een doel eraan gekoppeld. Vooraf bedenken we welke apps of tools er passend zijn bij de leerdoelen van het thema in de klas.
Doelloos spelen of swipen kunnen en mogen ze thuis vaak al.
Uiteraard gebruiken we de educatieve apps zoals woordwijs, letterschool, enz. wel, maar dan moeten ze dus passend zijn binnen het (persoonlijke) leerdoel.
Dit app-gebruik beheersen wij binnen ons klassenmanagement met Zuludesk. 
Hiermee kun je voor je groep of per device een app vastzetten, zodat de leerling niet kan gaan “zwerven” tussen de apps. Heb je geen Zuludesk? Dit kan ook met de functie “begeleide toegang“. lees hier hoe je dat instelt.
Update: ZuluDesk is nu onderdeel van Jamf school.
Hieronder een indruk van het iPad gebruik in mijn klas op een doorsnee dag.
Niet bij alle tussendoor momenten komen de iPads echter van het haakje. Omdat sommige kinderen vaak TE graag met de iPad bezig zijn kies ik er bewust voor om ze op een aantal momenten niet beschikbaar te stellen.
Ze blijven dan mooi aan het kapstokje hangen. (Het kapstokje is trouwens van de Action.)
Die worden via het verloopstekkertje eraan gemaakt door ons (kinderen mogen ze niet steeds erin en eruit halen, dit kan de iPad ingang beschadigen) en de iPads zijn beschermd met een stevige kidscover en een screenfolie.
Na school worden de iPads van de hele kleuterbouw (totaal 17) opgeborgen in een koffer waarin ze opgeladen worden voor de volgende dag.
Zoals je ziet hebben we per groep een vaste coverkleur omdat het soms handig is om sneller persoonlijk in te loggen bij sommige apps zoals LOGO3000.
Naast onze iPads heb ik ook nog plaats gemaakt voor 2 leerlingcomputers (desktops) voor onze leerlingenYurls. Op die pagina staan alle themagebonden spellen, liedjes, verhaaltjes en filmpjes. Hierover kun je op een andere pagina binnen deze site meer lezen. Ook laat ik de leerlingen hierop werken met zelfgemaakte gynzylessen en digibordlessen die in powerpoint zijn gemaakt en die ik heb gedownload via de site van Juf Gertrude: Digibord in de onderbouw.
Het zijn toch nog maar kleuters?
Ook op deze vraag kan ik alweer volmondig JA zeggen.
Kleuters zijn geen wereldvreemde wezens maar ontdekkende en experimenterende individuen die opgroeien in een digitale wereld. Ze worden door ons opgeleid voor een samenleving waarvan wij op dit moment ons nog geen voorstelling kunnen maken.
Denk maar eens in dat we 10 jaar geleden nog geen weet hadden van een iPad en dat wifi eigenlijk pas bestaat sinds…ja sinds wanneer eigenlijk? Het is daarom zo belangrijk om deze digitale wereld in je klas te halen en de kleuters al te laten ontdekken dat je wel alles kunt zoeken, bekijken en bespreken maar… altijd moet vergelijken met de werkelijkheid van het hier en nu en om de hoek(mediawijsheid).
Ook kun je met al die digitale middelen perfect visueel ondersteunen en kan het digitale aanbod je helpen om echt passend lesaanbod te creëren.
De computer is 30 jaar geleden ontdekt, wanneer je kijkt hoe snel dit is gegaan en wat voor digitale revolutie dit teweeg heeft gebracht? Tel daar eens 30 jaar bij, dan werken de hedendaagse kleuters alleen mààr met technologie. Uiteraard moet de balans tussen werken met een device en spelend leren bij een kleutergroep naar het laatste doorslaan maar dat betekent niet dat er geen combinaties te bedenken zijn waarbij beiden mogelijkheden ten volle benut worden.
Ben je enthousiast geraakt door mijn verhaal en wil je een workshop volgen waarin ik jou laat ervaren hoe je iPads, digibord en de computers op een passende en zinvolle manier kunt inzetten? Stuur mij dan een mail en vraag een offerte aan via onderstaand formulier of laat een reactie achter hieronder.
Ik ben benieuwd naar jouw verhaal!
Weten jullie wat “het internet” is? Dit vroeg ik een week geleden aan mijn kleutergroep.
De reacties op zich waren hilarisch maar ook verrassend. “Ja juf, dat is film kijken op je computer”, “nee juf, dat is gewoon je telefoon”, “nee hoor juf, dat is muziek”.
Eigenlijk hadden ze allemaal wel een beetje gelijk. Via internet kijken we films, luisteren we naar muziek en gebruiken we data op onze telefoon. Hoe vaak zou een kleuter vandaag de dag niet horen: “Dat gaat via internet!”
Vanuit mijn opleiding tot ICT-Coordinator had ik de opdracht gekregen om een les te geven rondom mediawijsheid. Ik heb gekozen voor de les over Spinternet.
Spinternet leert jonge kinderen tussen 3 en 7 jaar spelenderwijs het ABC op het gebied van mediawijsheid, te beginnen met internet. Spinternet is opgezet als leerzame media-activiteit voor peuters en kleuters om samen met hun ouders, leerkracht of begeleider te ondernemen.
Via de site van mijn naam is haas kun je de beschrijving van de les over het Spinternet downloaden.
Het principe van de les is eerst een gesprekje houden over internet, dan het spel volgens de regels opstarten en de instructies van haas volgen. Die laat je dan een filmpje zien over een spin die een wereldwijd web maakt om post te versturen en daarna ga je daadwerkelijk met een tekenopdracht aan de slag om dit te demonstreren.
Het is tijdens deze les de bedoeling dat je twee devices (computer/laptop/ipad/telefoon) met elkaar verbindt door een echt (wollen) draadje en dat je de kinderen vertelt dat je door dit draadje dus iets kunt verzenden. Net als in het filmpje bij moeder spin.
Ik vond dit visuele aspect van het draadje zelf wel een leuk idee om mee te beginnen maar ik vond het belangrijk om de kinderen te vertellen dat er ook onzichtbare draadjes bestaan waarmee je iets kunt verzenden. Hoe zou ik anders iets kunnen sturen naar de telefoon van mama of papa? Die zit toch ook niet met een draadje aan mijn computer op school vast?
Daarnaast ging het bij het uitproberen thuis al mis met het spel doordat er toch geen transfer op gang kwam tussen de twee apparaten. Ergens in de wifi of in de browser haperde iets. Aangezien dit op school ook vaker gebeurt had ik een plan B bedacht.
Ik ben gestart met de open vraag “wat is internet”.
Van daaruit ben ik met het digibord naar de site gegaan van mijn naam is haas/Spinternet. Ik heb het spel opgestart en heb samen met de kinderen de instructies van haas gevolgd.
Samen met de kinderen heb ik het filmpje van moeder spin en het Spinternet bekeken. Dit komt vanzelf voorbij tijdens de instructies van haas.
Toen we daarna , weer volgens de instructies van haas, een tekening hadden gemaakt heb ik het digibord met een draadje verbonden aan een van de leerling-computers. Mocht het verzenden van de tekening toch lukken, dan was het meegenomen.
Op dat moment gebeurde wat ik al had bedacht, er kwam helaas geen verzending.
Op dat moment heb ik plan B gestart en verteld dat moeder spin heel knap is maar dat er mensen zijn die nog iets veel slimmer hebben bedacht. Namelijk onzichtbare draadjes die door de lucht zweven maar die je niet kunt zien of horen. Door deze toverdraadjes kun je ook post sturen.
Ik probeerde het te verduidelijken met de volgende uitleg. Ons klasbord werkt ook met die onzichtbare draadjes. Ik maak een foto met de Ipad en stuur die naar de telefoon of computer van de mama of papa. Gewoon door de lucht.
Op dat moment kwam een leerling zelf ineens met een heel slim idee. Ik had het zelf niet mooier kunnen verwoorden! Wat als we een tekening op papier zouden maken, en we maakten er een foto van met de ipad? Wauw, wat een prachtig idee, dat ik daar nou niet zelf op was gekomen 😉
Zou je die tekening dan wel kunnen versturen naar die computer in de klas waar dat draadje nog aan zat?
Want dat wollen draadje bleef toch wel erg interessant!!
Zo gezegd, zo gedaan. Alle kinderen gingen aan de slag op een A6 papiertje om een leuke kaart te tekenen om via het Spinternet te versturen.
Ondertussen zette ik ons klasbordaccount open op de bewuste computer, dit werd de ontvanger.
Ik maakte van elke groep een gezamenlijke foto en maakt daarna het wollen draadje ook vast aan mijn Ipad. Dit werd de zender.
Vervolgens heb ik via klasbord de foto’s ge-upload en samen met de kinderen gekeken of de foto nu echt vanaf mijn Ipad meteen te zien zou zijn op de computer aan de andere kant van de klas.
Na het scherm te verversen kwam die inderdaad tevoorschijn! Verwondering natuurlijk toen dat lukte. Maar….zou het ook zonder draadje lukken? Gewoon door de lucht, met die toverdraadjes waar ik het over had gehad?
Ja hoor dat lukte ook. De kinderen vonden het geweldig om te zien dat hun getekende kaart echt vrijwel meteen tevoorschijn kwam op die computer. “Juf stuur je nu een foto, juf stuur je straks nog meer?”
Deze les heb ik voor het eerst met een kleutergroep uitgevoerd. het is belangrijk dat je het hele spel eerst uitprobeert op je eigen computer of in de klas zonder kinderen erbij. Je ziet dan wat er gebeurt en of het eventueel lukt. Echter ook dan is het handig om een plan B achter de hand te hebben. Het spel en de uitleg van haas zijn goed visueel ondersteunend en spreekt de kinderen erg aan. Ook het filmpje is leuk gemaakt en bedacht. Af en toe moest ik het filmpje wel even stop zetten, om wat meer uitleg interactief toe te voegen voor mijn TOS groepje, omdat de uitleg erg snel ging. De les is zeker goed bruikbaar en kan een leuke les vol verwondering en mooie maar ook grappige gesprekken opleveren
Mediawijsheid is voor alle leeftijden belangrijk. Kinderen worden tegenwoordig al vanaf zeer jonge leeftijd geconfronteerd met het internet en de mogelijkheden. We leren kinderen lezen en schrijven, maar in onze mediamaatschappij is ook de digitale geletterdheid steeds belangrijker. Hier kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Dat je heel snel iets kunt sturen en dat je dingen kunt opzoeken is het eerste begin van een kennismaking. Dat je een heel groot bereik hebt is weer een stapje verder. Want wie zien er allemaal wat jij het internet op stuurt? Een getal van likes bij een facebookfoto, wat je vaak ziet, is misschien nog wel wat te abstract. Ik ga eens nadenken over een leuke les voor mijn kleuters als vervolg.
Op de site van Spinternet vind je nog meer informatie over de uitwerking van deze les. Je kunt bijvoorbeeld met een speciale kinderbrowser het internet op en er staan ook nog tips voor reflecteren op deze les. Ook is er een tekenwedstrijd waaraan je mee kunt doen.
Op de site van Mijn Naam is haas kun je trouwens ook gratis een paar leuke serious games downloaden om te spelen.
Beiden sites zijn een samenwerking tussen Mediawijzer.net, Mijn kind online, Cubiss.nl en Mybe
Zoals ik in een eerder artikel had had geschreven, maak ik met enige regelmaat gebruik van QRcodes in mijn kleutergroep. Je kunt er namelijk heel goed een instructie achter zetten die de leerlingen dan met de iPad op kunnen zoeken. Zo kunnen sommige leerlingen zelfstandig aan de slag, terwijl je andere leerlingen met zo’n filmpje nog een keer de instructie kunt laten bekijken.
Deze manier van werken, een door de leerkracht zelf opgenomen instructiefilmpje kijken op de iPad, wordt bij ons op school vanaf groep 3 regelmatig gebruikt. Het geeft de leerkracht extra tijd om aan de slag te gaan met de zwakste leerlingen uit de groep, terwijl de sterkere leerlingen zelfstandig de uitleg nog eens terug kunnen kijken. Zij kunnen zo hun eigen leertempo bepalen en eigenaar worden van hun eigen leerproces. Door de filmpjes achter een QRcodes te zetten kunnen kleuters ze heel eenvoudig scannen en bekijken.
Maar wat kun je eigenlijk allemaal nog meer doen met QRcodes in een kleutergroep? En hoe werkt dat dan? Om hier een antwoord op te geven en jullie net zo enthousiast te maken als ik, hieronder 11 mogelijkheden met QRcodes en kleuters.
2. Een demonstratiespel. Voor de verteltafel kan deze tijdens de les opgenomen worden en op een ander moment nog eens bekeken worden door leerlingen.
Een demonstratiespel in de huishoek kan opgenomen worden en besproken worden in kleine kring om het spel een fase verder te laten ontwikkelen
3. Vaste routines in de klas. Bijvoorbeeld plakspullen opruimen en afwassen kan op een instructiefilmpje worden gezet. Voor kinderen kan dit fijn zijn om nog eens terug te kijken.
4. Een opdracht voor het verfbord met daarbij de voorbereiding van de materialen en daarna het opruimen en wassen van de kwasten kan op een instructiefilmpje gezet worden zodat kinderen dit eerst kunnen bekijken voordat ze aan de slag gaan.
5. De bouwhoek-opdracht die je die week centraal hebt staan bij je thema kan op een filmpje voorgedaan worden met wat extra mooie voorbeeld foto’s eraan toegevoegd ter inspiratie.
6. Zet een “geheime” opdracht op een filmpje en laat een aantal groepjes dit uitvoeren. Welk groepje komt tot het beste resultaat?
7. Zet je zelfgemaakte vouwinstructies voor de vaste basisvormen op een filmpje zodat de leerling altijd nog even terug kan kijken hoe de schuine vouw ook weer ging of de vlieger. Je kunt natuurlijk ook een compleet vouwlesje filmen voor je thema, met een eindresultaat.
8. De ontwikkelingsmaterialen waarbij een vaste gebruiksroutine hoort, zoals bijvoorbeeld een kralenplank of een puzzel, wordt op een filmpje voorgedaan en ingesproken. Een kind kan dan op eigen tempo dit nog eens terug kijken. Vooral voor leerlingen met leer- of automatiseringsproblemen, die het steeds weer vergeten zijn, kan dit heel fijn zijn.
9. Maak een interactieve verzamelplaat rondom je thema met diverse links op één pagina naar liedjes, verhaaltjes of instructiefilmpjes.
10. Plak voorin een prentenboek de QRcode met een link naar de digitale versie van het boek of verzamel een aantal QRcodes van digitale boeken, bundel ze en zet ze in de leeshoek.
Ga hier naar mijn Yurlspagina voor de eerste 50 codes voor prentenboeken.
Bonustip :
Uiteraard ben ik niet de eerste die blogt over QRcodes in de klas. Ik had er eerder al een Yurlspagina over verzameld en Juf Linda Humme is een QRcode gebruiker van het eerste uur.
Zij gebruikt ze vooral bij de hogere groepen in het PO. Juf Henrike gebruikt ze ook bij haar kleuterklas.
Via de site Kleuterklasse.nl van Juf Henrike vond ik nog deze leuke bonustip:
Kinderen vertellen over hun werk wat ze hebben gemaakt of getekend en jij filmt het werkje (niet het kind). De kinderen spelen dan eigenlijk de voice-over bij hun eigen werk.
Dit werkje met de bijpassende QRcode gaat in het plakboek of op een prikbord waar ook ouders de code kunnen scannen en kunnen luisteren naar het zelf ingesproken commentaar.
andere leuke en inspirerende sites met QRvoorbeelden:
Wil je graag kleuren aanpassen in je QRcode en je eigen logo toevoegend, ga dan naar de gratis site van Websiteplanet en pas je QRcode helemaal aan naar jouw wensen.
2. Na het uploaden van het filmpje ga je naar QR-code generator en vul je de URL van het YouTube filmpje in (bovenin te zien in de adresbalk) of de URL van je dropboxfilmpje. Die vind je door binnen jouw dropbox omgeving, bij het juiste filmpje op share te drukken, je ziet dan een URL naar je dropboxfilmpje verschijnen. Plak die URL in de generator.
3. Sla vervolgens de QRcode op en print hem uit. Maak hem bijvoorbeeld vast aan een creatieve opdracht.
Nu kunnen jouw leerlingen aan de slag met de QRreader op de Ipad en het instructiefilmpje bekijken.
Klik op de I-nigma app en er verschijnt een kader waarin je de QRcode moet “vangen”. Soms gaat dat super snel. Je hoort een geluidje wanneer de QRcode herkend is en je ziet een grijze balk onderaan het scherm waarop de leerlingen kunnen klikken om naar het filmpje te gaan. Simpel toch?
Op mijn Yurlspagina over QRcodes vind je links naar nog meer handige QRcode-generators, leuke voorbeelden en meer tips rondom QRcodes.
Heb jij al wel eens gewerkt met QRcodes of ben je van plan er binnenkort mee aan de slag te gaan? Laat het me weten via een reactie hieronder.
Jullie kennen het wel. Een grote kleutergroep met veel verschillende niveaus. Dat is op veel momenten best lastig maar zeker op instructiemomenten voor creatieve opdrachten.
De meeste kleutergroepen werken thematisch en hebben een weektaak met een creatieve opdracht erin, die opdracht moeten alle kinderen tijdens het thema een keer gemaakt hebben.
Als leerkracht plan je dan kleine kringmomenten waarin je een geselecteerd groepje uitkiest voor een herhaalde instructie of een begeleide inoefening.
Op dit moment komt de iPad als instructie-hulpmiddel om de hoek kijken.
Het fenomeen Flipping the Classroom is bij velen van jullie misschien bekend maar is ook zeer geschikt voor een kleutergroep. Hoe dan? Nou, je zet de instructie voor de opdracht in een filmpje en laat de leerlingen de instructie bekijken bij zelfstandige verwerking of terug kijken bij de herhaalde instructie en/of tijdens de begeleide inoefening. Er zijn meerdere apps waarin je een instructiefilmpje kunt opnemen. Wij gebruiken op dit moment de app Explain Everything.
Met deze app heb je heel snel een instructiefilmpje gemaakt dat je vervolgens kunt uploaden naar YouTube of een andere server. De app Explain everything kun je hier downloaden.
Hoe je zo’n instructiefilmpje met die app simpel in elkaar zet kun je hier bekijken.
Na het uploaden van het filmpje ga je naar QR-code generator en vul je de link van het You 
Tube filmpje in.
Sla vervolgens de QR code op en print hem uit.
Maak hem vast aan het voorbeeld van je creatieve opdracht.
Even terug naar het ADI model.
Bekijk dan mijn onderstaande instructie voor het maken van een weekkalender. Het is een van mijn eerste filmpjes dus er kunnen nog wat schoonheidsfoutjes in zitten. 🙂
Heb je opmerkingen of tips, laat het mij vooral weten, ook ik heb nog een leerweg te gaan in het maken en gebruiken van deze manier van instructie.
Ik heb al wel ideeën over meer toepassingen zoals een instructie voor vaste routines, hoe maak je een puzzel of een kralenplank en wat te denken van een demonstratiespel voor de huishoek of de bouwhoek?
Dit is de QR code naar het bovenstaande filmpje. Download hem hier de QR code.
Je hebt drie niveaus maar je kunt niet op drie plekken tegelijk zijn!
In het speciaal onderwijs:
Hier heb je vaak het geluk dat een onderwijsassistent kan meehelpen. De praktijk leert dan dat groep 1 toch meedraait bij groep 2.
Groep 1 zou het best alleen kunnen maar wordt niet losgelaten door de leerkracht. Het zijn immers altijd maar een paar leerlingen die dit kunnen en aangezien het makkelijker werkt met twee groepen laat de leerkracht ze meedoen bij groep 2. Hierdoor rem je leerlingen af, ze willen verder maar moeten het tempo van de groep overnemen. Storend gedrag door innerlijke frustratie kan hiervan het gevolg zijn.
Jammer eigenlijk, je ontneemt zo die leerlingen een stukje zelfstandigheid en geeft ze niet de controle over hun eigen tempo en leerproces, wat persoonlijke groei in de weg staat.
In het regulier basisonderwijs:
Veel kleuterleerkrachten in het reguliere basisonderwijs kiezen ervoor om deze drie groepen op gekozen momenten in de week bij zich te roepen en zo samen de opdracht op eigen tempo te maken. Het wordt in een weektaak verankerd zodat de meest zelfstandige groep kinderen er eventueel ook alleen mee aan de slag kan gaan.
In een kleine kringmoment, zo wordt het vaak genoemd, kiest de leerkracht later de overige leerlingen in kleine groepjes of individueel bij zich om de creatieve opdracht. te maken.
Vaak heb je tijdens een thema echter zieke leerlingen, of anderszins afwezigen, die jouw prachtige schema in de war schoppen. Voor die kinderen zul je het instructiemoment toch weer moeten herhalen, maar wanneer dan? Dit is immers niet de enige taak die op de weekplanning staat.
En de onderwijspraktijk is weerbarstig. Ook al had jij op papier bedacht dat de leerlingen uit de eerste groep alles wel alleen konden, dat kan zomaar ineens anders zijn om wat voor reden dan ook. De leerling heeft zijn dag niet, er is sprake van onenigheid in de groep of, of,…………….ja het zijn tenslotte wel kleuters!
