Letters in een kleuterklas ja of nee?

Ik zeg dan ja! Natuurlijk wel op een manier die geschikt is voor kleuters dus met veel spel, ervaring, beleving en klankherkenning.
Wij werken elk thema (3 weken) met een letter die centraal staat en dus ook past bij het thema.
Elk jaar is dat dus een andere volgorde.

Letters zijn zo een logisch onderdeel bij een thema. De letter heeft een relatie met het thema en de kinderen hebben hierdoor een mentale kapstok om de letter en het bijbehorende woord te plaatsen.
Je komt hiermee per jaar aan ongeveer 13 letters. Dit is misschien niet de norm die de inspectie stelt maar ik ben van oordeel dat versneld aanbieden weinig meerwaarde heeft. De kinderen pakken trouwens tussendoor ook de nodige letters op zodat het aantal 13 niet een vast gegeven is voor elk kind.

Elke letter wordt tijdens het thema via een beredeneerd aanbod,  volgens de vaardigheden van de CPS map Fonemisch bewustzijn ,  aangeboden.

In die map worden de 10 onderstaande vaardigheden beschreven.

  1. luisteren
  2. zinnen en woorden
  3. rijmen
  4. klankgroepen
  5. isoleren van klanken
  6. begrijpend luisteren
  7. letterkennis
  8. auditieve synthese van klanken
  9. auditieve analyse van klanken
  10. manipuleren van klanken

Kijk voor lestips bij de diverse vaardigheden  eens naar dit artikel op mijn site.

Wat doen wij in onze klas met de letters?


Wij werken volgens een vaste, dus herkenbare, routine met een handpop.

Dit is “Bennie” onze letterkampioen (een handpop) die in zijn rugzakje elke keer een nieuw letter bij zich heeft.

Letters in de kring

Bij binnenkomst van de kinderen zit hij al in de kring te wachten. De kinderen weten inmiddels dat hij weer een nieuwe letter komt brengen en vinden dat elke keer weer spannend.
Er zitten dus na een poosje steeds meer letterkaartjes in zijn rugzak. We halen de letters eruit en kijken of de kinderen kunnen ontdekken welke letter nieuw is.
Bennie kletst wat met de kinderen en vraagt of ze weten hoe die letter klinkt?
We oefenen samen met Bennie de klank en ik laat meteen het bijbehorende klankgebaar zien.
Dit is voor onze kinderen een belangrijke visuele ondersteuning bij het aanleren van de letters en ze worden volgend jaar in groep 3 ook gebruikt naast de methode Veilig Leren Lezen
De kinderen zien en horen zo de klank. Bij bepaalde klanken laten we ze ook voelen waar de klank gemaakt word. Bijvoorbeeld bij de r de hand op de keel,  bij de b de hand op de wang. (vaardigheid 1)
TIP: Onze Bennie komt hier vandaan. Bij Bol.com hebben ze ook een hele leuke handpop die lijkt op Opa Brom van het letterwinkeltje.
Op een gelamineerd A3 vel heb ik van tevoren de letter klaargemaakt met een plaatje van het thema en de klank ernaast. Die leggen we in het midden van de kring naast het letterkaartje.
Die kaart komt later boven de letterplek op het raam te hangen.

Daarna…

Vervolgens gaan we samen op zoek naar woorden met de klank van het thema. We zoeken in de klas, soms gaan we op speurtocht door de school. Bij onze leerlingen met een TOS is de woordenschat erg zwak dus moeten we bijna altijd samen op zoek en moet je de woorden echt stuk voor stuk benoemen, een paar keer hakken-plakken, of zoemen zoals het in de nieuwe versie van VLL genoemd wordt, met duidelijke articulatie. Om zo de kinderen hopelijk zelf te laten ontdekken of de klank er nu wel of niet in zit. Klanken voelen en horen, dat blijft belangrijk. (vaardigheid 1,7,8,9) Lukt het auditief niet dan schrijf ik het woord uit en laat ze visueel analyseren of ze de klank ontdekken. (vaardigheid 2). Alle kinderen worden gevraagd om thuis op zoek te gaan naar voorwerpen met de nieuwe klank in de naam.

De ouders

De ouders worden via Klasbord ook gevraagd om thuis mee op zoek te gaan. iedereen mag iets meebrengen zodat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is om de letterplek te vullen.
Alle gevonden en meegebrachte spulletjes worden op de letterplek (vlakbij bij het schrijfatelier) uitgestald met een bijbehorend woordkaartje erbij, geschreven  met zwarte letters en de themaletter in het rood.
Ook Bennie komt daar te zitten met het letterkaartje in zijn rugzak. (vaardigheid 7)
In onze letterboom wordt tot slot een blaadje toegevoegd met de nieuwe  letter erop. Deze letterboom vind je bij ons schrijfatelier. De plek waar geschreven, gekleid, gestempeld, gekleurd en gelezen kan worden.

Beredeneerd aanbod

Met de verzamelde materialen van de letterplek worden vervolgens gedurende het projectthema diverse oefeningen volgens de 10 vaardigheden van de CPS map gedaan. Benieuwd hoe wij dit doen?
Lees dan ook mijn artikel over de oefeningen die bij deze 10 vaardigheden uitgevoerd worden.
Klik hier voor het schema van ons beredeneerde aanbod van fonemisch bewustzijn.
Leuke tips en andere informatie rondom Fonemisch bewustzijn vind op mijn Yurlspagina.

Hoe bieden jullie het werken met klanken en letters aan?

0 reacties

Trackbacks/Pingbacks

  1. Bennie, een letterboom en kleuters! | jufmarita - […] Bennie en de letterboom! […]

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Wil jij creatief aan de slag met taal en digitale tools?

Bekijk dan al mijntrainingen in de Digitaalspeciaal Online Academy!

Volg vanuit je eigen huiskamer op jouw eigen tempo en tijdstip mijn online trainingen en masterclasses.

Via deze mailinglijst ontvang je meteen een kortingscode waarmee je kortingen kunt krijgen tot 50%!
Ook ontvang je als eerste het laatste nieuws over de Digitaalspeciaal Online Academy.

Bedankt! Je bent succesvol ingeschreven. Ik beloof je dat ik je niet ga spammen, wil je echter toch uitschrijven dan kan dat natuurlijk altijd onderaan elke mail. Bij Gmail en Hotmail komen mijn mails vaak in SPAM terecht. Wil geen enkele mail missen? Voeg mijn mailadres dan toe aan jouw lijst met vertrouwde contacten of bij Gmail aan de mailbox Primair. Groet, Marita

Pin It on Pinterest

Shares
Share This

Leuk dat je er bent!

Delen mag natuurlijk!

Shares